5
Zwart-wit fotografie heeft zijn plek in de fotografie gevonden, niet in de laatste plaats omdat dit beschikbaar was nog voor de kleurenfoto’s. Vooral in de kunstwereld is zwart-wit erg populair. Ookjij kan je foto’s een boost geven in zwart-wit. Lees op welke manieren je zwart-witfotografiekuntinzettenomjefotote verbeteren of tetransformeren.
In dit artikel:
1. Drama
2. Subtiel grijs
3. High-key
4. Low-key
5. Lijn en vorm
6. Modellen
7. Zwakke kleuren
8. Afleidende kleuren
9. Hard licht
10. Evenwicht
Drama
Zwart-wit oogt voor de meesten op de eerste plaats niet altijd realistisch vanwege het feit dat de meesten van ons zelf alles in kleur zien.Doordat zwart-wit al bijzonder oogt, geeft dit je de mogelijkheid om tijdens de nabewerking net even buiten je boekje te gaan. Wanneerje de foto heel erg manipuleert bij een kleurenfoto zullen de kleuren vervormen en een onrealistische en vaak lelijkeweergave geven. Doe hetzelfde met zwart-wit en het effect wordt juist dramatisch. Extreme zwarttintenen extreme wittintenvallen binnen de esthetiekvanzwart-wit beelden.
Subtiel grijs
Historisch gezien heeft zwart-wit ten opzichte van het hierboven genoemde dramatische effect een tegenovergestelde traditie. Dit is de traditie van het lange grijsbereik,waarbij de harde extremen zwart en wit juist worden vermeden. Deze stijl komt van oudere methoden voor het afdrukken indonkere kamers, met name het platina en palladium tijdperk. Dan gaan we heel ver terug in de tijd. Hetverwijderen van kleuren vereenvoudigt de toonschaal en zorgt voor een helderdere en zuiverdere overgangen tussen grijstinten. Het zijn foto’s die dus vaak enorme contrasten missen en dat is natuurlijk een kenmerkende stijl. Het toepassen van subtiel grijs kan de sfeervan jefoto bepalen.
High key
High key is een term uit de vroegere filmperiode. Tegenwoordig wordt high key heel andersgebruikt dan vroeger in films. Het betekende het uitbalanceren van de verlichtingsverhouding zodater geen diepe schaduwen waren. De foto is dus heel licht, maar niet overbelicht. Om het goed telaten werken heb je kleinere donkere elementen in het beeld nodig. Dus, terwijl het contrast over hetgrootste deel van het beeld erg laag is, is er door het opnemen van de kleine, donkere delen eigenlijkeen volledig contrastbereik. De hoge helderheid en het contrast leggen de nadruk op alle kleinere donkere gebieden die overblijven. Daarom worden bijvoorbeeld productfoto’s vaak als high keyweergegeven. Zo trekt het productalle aandacht naar zich toe.
Low key
Low key is een andere term afkomstig uit de filmtijd die zijn plek in de wereld van fotografie heeftgevonden. Low key beelden zijn donker, maar niet onderbelicht, hebben een hogecontrastverhouding en een onvolledige verlichting op het hoofdonderwerp. Achtergrond ofrandverlichting is heel typerend voor een low key opname, zodat het onderwerp wel loskomt van deachtergrond.Low keybeeldeninzwart-wit zijnprachtig! Hetgeeft deextrawauw-factor.
Lijn en vorm
Eenvandemeestbasaleeigenschappenvanelkbeeldisdemanierwaaroponderwerpeninhetbeeldwordengeplaatst. Verwijderallekleuren hierdoor zullen delijnenenvormeninjebeeldopnatuurlijkewijze naar voren komen om de aandacht te trekken. Sterk randcontrast is een belangrijke techniekom hetbeeld tebenadrukken.
Modellen
Een andere klassieke beeldkwaliteit is vorm, wat in feite de rondheid en het volume van eenonderwerp betekent. Verlichting is de sleutel. Een mooi verloop van donker naar licht werkt altijd om vormen te benadrukken.Licht vanuit bijvoorbeeld een raam is hier het perfecte voorbeeld van. De Nederlandse meesters uitde Gouden Eeuw hebben deze techniek geperfectioneerd. Wanneer je in zwart-wit fotografeert,krijgtdemodellering vanhetonderwerpnog meer aandacht.
Zwakke kleuren
Het is een kwestie van smaak, zoals vrijwel alles in fotografie, maar soms vind je niet de kleuren dieje wilt even mooi in het beeld. Dit is een probleem en problemen zijn er om op te lossen. Je raadt hetal: de oplossing voor dit probleem is kleuren afzwakken (verzadiging sterk verlagen) of zwart-wit!Fotografeer het beeld in zwart-wit en kijk er nog eens opnieuw naar. Vergelijk jouw zwart-wit fotomet de kleurenfoto en stel je eens voor hoe de foto er in de nabewerking uit zal zien. In tip 1 kon jeallezen dat jekuntdramatiserenendaarmee tochde fotokuntcreërenwaarmeejetevreden bent.
Afleidende kleuren
Soms is er een bepaalde kleur in jouw foto die de aandacht trekt, terwijl kleur niet het punt vanaandacht moet zijn. Kleur is in dit geval een afleiding. Dit afleiding kan je tenietdoen door in zwart-wit te fotograferen. Kleur is dan geen punt van aandacht meer, waardoor er een nieuw punt van aandachtwordtgecreëerdin defoto.
Hard licht
Kleur en licht gaan hand in hand. Net zoals je sommige kleuren mogelijk niet zo mooi vindt, zijnsommige soorten licht misschien niet naar jouw smaak. Hard zonlicht is een soort waar veelfotografen liever niet in werken, omdat je snel harde schaduwen en felle hooglichten krijgt.Fotograferen in zwart-wit en in hard licht kan jouw perspectief hierin veranderen, omdat zwart-witheel goed werkt in hard licht. Je kunt veel contrast laten zien en jouw foto’s écht laten springen doorhet contrast te overdrijven. Het harde licht en de felle hooglichten zullen een compleet andere foto vormen dan wanneerjehetzelfdein kleur fotografeert.
Evenwicht
Het is een waardevolle kwaliteit welke vaak over het hoofd wordt gezien. Het laten zien van een reekszwart-wit beelden brengt evenwicht in jouw foto’s. Een serie met zowel staande als liggendebeelden wordt vaak als onrustig gezien. Hetzelfde geldt voor een serie waarin kleur met zwart-witwordt gepresenteerd. Natuurlijk is het soms goed om te variëren, maar soms is het mooier als je eeneenheidkunt creëren injouwfoto’s.Monochroom doetditvannatureenis hetoverwegenwaard.